Back to the future...νομετελειακά

Δεύτερη μέρα στο Βερολίνο σήμερα και αποφασίσαμε να πάμε sightseeing με ένα πρόγραμμα όπου ο ξεναγός δεν πληρώνεται, απλά δέχεται ενδεχομένως κάποιο tip στο τέλος και παίρνει ένα ποσοστό από το μαγαζί όπου θα γίνει το διάλειμμα στην μέση της βόλτας. Έτσι έχει ένα κίνητρο να προσπαθήσει περισσότερο, έχει μία αμοιβή χωρίς ταβάνι που μπορεί να του αποφέρει πολλά λεφτά και επιπλέον τραβάει κόσμο με το εναλλακτικό-αντιεμπορευματικό της πρότασης.

Οφείλω να πω ότι η συγκεκριμένη τακτική μου θυμίζει τους Αμερικάνους υπουργούς-γερουσιαστές που τυχαίνει... μετά την θητεία τους να παίρνουν κάποιο tip για τις υπηρεσίες που παρείχαν. Η Χίλαρυ από τις ασφαλιστικές, η Κοντολίζα που βάφτισε ένα πλοίο κτλ.

Συναντήσαμε τον Ζαχ έξω από την πύλη του Βραδεμβούργου και τον αφήσαμε να μας ταξιδέψει με τις λέξεις από την Πρώσικη αυτοκρατορία μέχρι την "ενοποίηση της Ευρώπης" το 1989.

Παρότι θα μπορούσε κανείς να δει έναν ανιδιοτελή ξεναγό εγώ (πείτε με κολλημένο) έβλεπα άλλο ένα κύτταρο της κοινωνίας που έχει προσβληθεί από τον ιό του χρήματος με αποτέλεσμα να αποδίδω πολλές από τις κινήσεις του ξεναγού σε προσπάθεια απόσπασης συμπάθειας η οποία θα εξαργυρωθεί στα tips.

Ξεκινάμε λοιπόν και αφού αρχίζει να μας εξηγεί για την πύλη μιλώντας για την Πρώσικη αυτοκρατορία φτάνει στα νεότερα χρόνια μιλώντας μας για την στιγμή που μπήκαν οι Σοβιετικοί στο Βερολίνο και ύψωσαν την σημαία στο Ράιχσταγκ και έφτασε η στιγμή μοιρασιάς των ζωνών επιρροής.
Σε αυτό το σημείο ο Ζαχ πετάει το πρώτο αστειάκι του σε Αγγλικό χιούμορ λέγοντας πως ο "Στάλιν παρότι ήταν κομμουνιστής δεν του άρεσε να μοιράζεται..". Αλλά έτσι είναι αυτά όταν κάθε αστειάκι σημαίνει ευρώ στο τέλος της παράστασης, μπορείς να αγγίξεις όλα τα θέματα χωρίς κάποια ιδιαίτερη προεργασία (βλέπε Λαζόπουλο).

Στην συνέχεια προχωρήσαμε και φτάσαμε στο παγκόσμιο μνημείο για το Ολοκαύτωμα (η κάτι τέτοιο) όπου είναι ένα μη συμβολικό μνημείο που ο καθένας μπορεί να το ερμηνεύσει όπως θέλει. Υπάρχει (λέει ο Ζαχ) το ερώτημα γιατί έγινε μνημείο για τους Εβραίους και όχι για τους Τσιγγάνους η άλλους πληθυσμούς που δεινοπάθησαν επί Χίτλερ και μας απάντησε ότι υπάρχει μνημείο για τους ομοφυλόφιλους όπως και πολλά άλλα χωρίς να έχουν πάρει όμως την ανάλογη σημασία και δημοσιότητα.
Επιπλέον μας είπε πως όταν χτιζόταν το μνημείο αποκαλύφθηκε ότι πολλές από τις εταιρίες που συνεργάστηκαν για την θεμελίωσή του είχαν στο παρελθόν βοηθήσει και τον Χίτλερ αλλά κατά τον Ζαχ "τι να κάνεις εδώ τα ss ντύνονταν με hugo boss οδηγούσαν volkswagen και η IBM είχε αναλάβει την καταγραφή των Εβραίων. Αν πετάξεις εκτός αγοράς όλες τις εταιρίες και όλα τα στελέχη που είχαν συνεργαστεί με τους Ναζί τότε είναι πολύ δύσκολο να φτιάξεις ένα έργο". (Για αυτό στην Ελλάδα μετά το 1949 φτιάξαμε πολλά έργα...)

Σε ένα δίλεπτο διάλειμμα βρήκα την ευκαιρία και τον ρώτησα σε άπταιστα Αγγλικά "Δηλαδή κατά την γνώμη σου φταίει ο Στάλιν που... δεν μοιραζόταν; Με ποιούς να μοιραστεί με αυτούς που πήραν την πολεμική μηχανή του Χίτλερ και την χρησιμοποίησαν για να κατασκοπεύουν την ΕΣΣΔ;" (λίγο συνδικαλιάρικη η ερώτηση αλλά η επόμενη ήταν καλύτερη). Ο ξεναγός μας τα μπάλωσε και κουμπώθηκε και έτσι εξασφάλισα ότι για την υπόλοιπη ξενάγηση δεν θα ακουστεί αντικομμουνιστικό αστειάκι... Η έτσι νόμιζα τουλάχιστον γιατί ο τύπος παρότι Άγγλος είχε αστείρευτο αντι-(Μαρξιστικό-Λενινιστικό) χιούμορ.

Για την ακρίβεια πρέπει να είχε αποθηκευμένη στο μυαλό του μία γκάμα με κινήσεις και ατάκες (σαν τον Πιπερόπουλο) που έχουν βρεθεί εμπειρικά και πρέπει να χρησιμοποιηθούν σε συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα προκειμένου να αγγίξουν τον κόσμο που θα βάλει το χέρι στην τσέπη, επικυρώνοντας έτσι την μετατροπή του πολιτισμικού κεφαλαίου (γνώσεις, χιούμορ) σε κοινωνικό (συμπάθεια) και στην συνέχεια σε οικονομικό (tip). Ένα στημένο talk show η καθημερινή ζωή στον (προηγμένο) καπιταλισμό και εμείς ζούμε σε μία Ελλάδα χωρίς -ακόμα...- αρκετές τηλεοράσεις για να επηρεαστούμε βαθιά αλλά... οι εκσυγχρονιστές παραμονεύουν.

Εν συνεχεία περάσαμε πάνω από το ακριβές μέρος όπου ψόφησε ο Χίτλερ και ο τύπος άρχισε να μας διηγείται το τι ακριβώς έγινε καταλήγοντας στο να αναλύει τις θεωρίες που έχουν ακουστεί για την σωρό του Χίτλερ.
Έτσι λοιπόν σύμφωνα με τον ξεναγό πρέπει να ισχύει η ιστορία πως, μέσω της οδοντοστοιχίας του αναγνώρισαν το ότι ήταν όντως αυτός ενώ για την συνέχεια της ιστορίας ακούγονται πολλά... Μία θεωρία είναι ότι τον έθαψαν αλλά μετά βρήκαν πως ο σκελετός που είχε θαφτεί ήταν γυναικείος...και μια άλλη ότι τον πήρε ο Στάλιν στο Κρεμλίνο. Και εδώ βρίσκει ευκαιρία και τα συνδέει διαλεκτικά "Άλλωστε ο Στάλιν είχε σκοτώσει περισσότερους ανθρώπους στην Ευρώπη από τον Χίτλερ παρότι αυτό φαίνεται παράξενο. Γενικά ο κομμουνισμός δεν ήταν σαν τον ναζισμό όμως.....@##$%$%^$$"
Σαν να ακούω την επίσημη γραμμή της ΕΕ μέχρι πριν λίγα χρόνια όπου αφενώς λέμε ότι δεν ήταν ίδια καθεστώτα και στην συνέχεια τονίζουμε (μόνο) τις αρνητικές πτυχές την ΕΣΣΔ νομιμοποιώντας έτσι στις συνειδήσεις την εξίσωση που μοιραία θα ακολουθούσε.

Εκείνο το σημείο βρισκόταν στην πρώην Ανατολική Γερμανία και γύρω-γύρω υπήρχαν όμορφα διαμερίσματα,έτσι ο ξεναγός προκειμένου να μην μας δημιουργηθεί καμία λανθασμένη εντύπωση ότι η Ανατολική Γερμανία ήταν και αυτή κανονική χώρα με έγχρωμη ζωή, υπηρεσίες σπίτια ρεύμα νερό τηλέφωνο, κτλ μας προλαβαίνει λέγοντας πως "όποιος βλέπει αυτά τα σπίτια λέει Α! Τι ωραία τα σπίτια των Ανατολικών! Όμως κάνει λάθος!!εδώ έμεναν τα ανώτερα στελέχη του κόμματος και οι αθλητές. Δηλαδή για παράδειγμα εάν έκανα ένα παγκόσμιο ρεκόρ ως αθλητής της DDR, όσο ντοπέ και αν ήμουν, έπαιρνα ένα σπίτι σε αυτή την ωραία γειτονιά".

Και αφού προετοιμαστήκαμε βλέποντας την γενικότερη αρνητική εικόνα του σοσιαλισμού ήρθε η ώρα να δούμε και τις αντιδράσεις του κόσμου. Έτσι ο Ζαχ μας πήγε σε ένα μέρος στο οποίο είχε στο δάπεδο μία ασπρόμαυρη φωτογραφία από την εξέγερση του 1953 όπου "σοβιετικά τανκ άνοιξαν πυρ και σκότωσαν περί τους 250 διαδηλωτές".
Στο διπλανό κτίριο είχε μια αναπαράσταση της ζωής στην Λαοκρατική δημοκρατία όπου έδειχνε τον κόσμο χαρούμενο, ανθρώπους με κιθάρες να τραγουδούν παιδάκια να παίζουν κάτω από το πανό "Sozialismus" κτλ. Και εκεί που χάρηκα και λέω πως τελικά ο ξεναγός μας δεν είναι κακός από μόνος του αλλά οι "Ζωές των άλλων" τον έκαναν, μας λέει πως αυτή η τοιχογραφία είναι παράδειγμα του επιβαλλόμενου σοσιαλιστικού ρεαλισμού και της propaganda του καθεστώτος και πως βρίσκεται εκεί, δίπλα στο πρόσωπα των διαδηλωτών, για να δείξει την αντίθεση ανάμεσα στο είναι και το φαίνεσθαι, ανάμεσα στην καθημερινή κατασκοπία και ανελευθερία από το κράτος και στην προπαγάνδα που τα ήθελε όλα όμορφα και ηλιόλουστα.
Βέβαια στα επόμενα 10 λεπτά πρέπει να περάσαμε κάτω από περίπου 25 κάμερες αλλά ποιός είμαι εγώ που θα κλονίσω την ιδέα κάποιου για την "ελεύθερη" ζωή του όταν αυτό δεν μπορούν να το κάνουν οι χιλιάδες κάμερες που βλέπει ανήμπορος να τον παρακολουθούν.

Στην συνέχεια περπατήσαμε λίγα μέτρα και στο πίσω μέρος του κτιρίου υπήρχε ακόμα ένα κομμάτι του τείχους (δεν χάθηκε η τελευταία μας ελπίδα), μάλιστα τα παράθυρα του κτιρίου έβλεπαν στο Δυτικό Βερολίνο και κατά συνέπεια για να δουλέψεις σε εκείνα τα γραφεία θα έπρεπε να είσαι πολύ έμπιστος της κυβέρνησης. Έτσι σύμφωνα με τον (μικρο)αστικό μύθο μία νύχτα ένας υπάλληλος με την πρόφαση ότι ξέχασε κάτι στο γραφείο του πήγε το βράδυ με την γυναίκα και το παιδί του έριξαν ένα σκοινί στην "ελεύθερη" πλευρά πλευρά του Βερολίνου και πέρασαν διακριτικά-διακριτικά φεύγοντας από αυτή την καταραμένη χώρα που δεν είχε mcdonalds άνεργους και άστεγους.

Συνεχίζοντας είδαμε ένα αυτοκίνητο που χρησιμοποιούσαν στην Ανατολική πλευρά και ο Ζαχ μας είπε: "Στο Ανατολικό Βερολίνο για να πάρεις ένα αυτοκίνητο έπρεπε να δουλεύεις 10 και 15 χρόνια. Εμένα ο πατέρας μου ατύχησε μιας και περίμενε 7 χρόνια και το απόκτησε το 1989. Μετά από λίγο καιρό γκρεμίστηκε το τείχος και πέρασε από την άλλη πλευρά βλέποντας μια πόλη (oh my god) τίγκα στις bmw".
Ε, εκεί δεν κρατήθηκα και του είπα μπροστά και στους άλλους ότι εμένα στην χώρα μου χρειάζεται να δουλεύεις 20 χρόνια για να αποκτήσεις σπίτι (αν είσαι τυχερός) και μετά να αρχίσεις να δουλεύεις για καμια δεκαετία προκειμένου να πάρεις αμάξι. "Επιπλέον είμαι σίγουρος ότι ο πατέρας σου περνώντας απέναντι δεν είδε μόνο bmw , αλλά είδε κι άνεργους κι άστεγους, προβλήματα τα οποία είχαν λυθεί στην Ανατολική Γερμανία".
Ο Ζαχ ξανακουμπώθηκε και είπε ότι αναμφίβολα η άλλη πλευρά είχε αρνητικές καθώς και θετικές πτυχές για να πάρει όμως την απάντηση πως "στις εφημερίδες στα ραδιόφωνα και γενικά στα ΜΜΕ ακούμε μόνο τις αρνητικές και καλό θα ήταν φωτιστούν και λίγο οι θετικές..." Μάλιστα μία Αμερικάνα και ένας Σκωτσέζος έδειξαν να συμφωνούν. Να δεις που οι Αμερικάνοι έχουν καλύτερη άποψη για τον υπαρκτό από ό,τι οι Ναρίτες...

Η επόμενη στάση του tour μας ήταν σε μία μεγάλη πλατεία όπου υπήρχε ένα μνημείο για τα καμένα βιβλία επί Χίτλερ με μία επίγραφή που έλεγε "όταν ξεκινάς με το να καις βιβλία καταλήγεις να καις ανθρώπους", η οποία προφητική φράση είχε γραφτεί το 1933. Ακριβώς από δίπλα υπήρχε μία όπερα που σχεδόν κατεδαφίστηκε από τους βομβαρδισμούς και στην συνέχεια οι κομμουνιστές ανέλαβαν να την ξαναχτίσουν. "Βέβαια αυτό πρέπει να έγινε με πολύ φθηνά υλικά για αυτό και μοιάζει με τούρτα γεννεθλίων από έξω. Από μέσα όμως είναι πολύ εντυπωσιακό" συνέχισε ο Ζαχ.
Δίπλα μας βρισκόταν και τα ερείπια ενός πρώην παλατιού της Βασιλικής οικογένειας που γκρεμίστηκαν στον πόλεμο και οι κομμουνιστές αρνήθηκαν να το ξαναφτιάξουν ενώ σήμερα η κυβέρνηση προκήρυξε έργο μεγάλου προυπολογισμού για να τα επαναφέρει στο σημείο που ήταν ξεσηκώνοντας έτσι θύελλα διαμαρτυριών σε μία πόλη όπου το ποσοστό των ανέργων φτάνει το 50 τοις εκατό (ο καθένας με τις προτεραιότητές του).

Μέσα σε 3 ώρες και αφού απολαύσαμε κάθε στιγμή σε μία από τις πιο όμορφες πόλεις του κόσμου φτάσαμε στο museum island δηλαδή σε ένα μέρος γεμάτο μουσεία που είναι περιτρυγιρισμένο από κανάλια έτσι που να μοιάζει σαν νησάκι. Εκεί ο Ζαχ μας κάθισε σε κάτι σκαλοπατάκια και μας εξήγησε το πως έπεσε τελικά το τείχος. Δεν θα ήθελα να αναπαράγω ολόκληρη την οπτική του, πάντως μας έδωσε να καταλάβουμε ότι ήταν ο λαός που πάλεψε πίεσε και τελικά έριξε το καθεστώς και όχι οι μυστικές υπηρεσίες και η παγκόσμια αστική τάξη.
Πού ξέρεις, μπορεί και να ήταν κάπως έτσι... Πάντως τα σφυροδρέπανα που πουλάνε για σουβενίρ μπορεί στους πιο πολλούς να θυμίζουν ότι ήταν κάποτε κάποιοι γραφικοί που ήθελαν να αλλάξουν τον κόσμο αλλά στο σήμερα αυτοί οι γραφικοί γίνονται όλο και περισσότεροι και η αναγκαιότητα για την επανάσταση και τον κομμουνισμό όλο και πιο δυνατή, όλο και πιο εφικτή.

ΥΓ Φεύγοντας του άφησα ένα 5ευρω και του είπα πως η επόμενη φορά θα είναι καλύτερη αφήνοντάς τον σκεπτικό. Αυτός βέβαια θα κατάλαβε η επόμενη ξενάγηση και συνεπώς είσπραξη αλλά τον πρόλαβα για να του πω ότι εννοούσα την επόμενη επανάσταση.